17 jun Zorgplicht bij bedrijfsongevallen: óók voor zzp’ers en ingeleenden
Welkom bij de 18de editie van onze blog!
Deze keer duiken we in de actualiteit rondom zorgplicht. Veiligheid op de werkvloer is geen gunst, maar een wettelijke plicht. Of het nu een zzp’er, werknemer of uitzendkracht betreft, als werkgever heb je de verantwoordelijkheid om risico’s serieus te nemen én de plicht om een veilige werkplek te creëren.
In dit artikel leggen we uit waarom de rechter steeds strenger oordeelt over zorgplicht, en vooral: wat jij kunt doen om ongelukken én aansprakelijkheid te voorkomen. Veel leesplezier!
Zorgplicht bij bedrijfsongevallen: óók voor zzp’ers en ingeleenden
Een schilder valt van een balkon en breekt zijn kaak en polsen. Een metaalbewerker verliest zijn duim bij het losmaken van een vastzittend werkstuk. Een betonvlechter zakt zes meter door een open trapgat in een steiger. Drie gevallen waarover recent is geoordeeld door de rechter. De uitkomst: aansprakelijkheid van de opdrachtgever.
Waarom?
Werkgevers zijn op grond van artikel 7:658 lid 4 Burgerlijk Wetboek óók verantwoordelijk voor de veiligheid van mensen die niet bij hen in loondienst zijn. De aansprakelijkheid van de inlener is wenselijk omdat diegene de keuzevrijheid heeft om het werk te laten verrichten door een werknemer of door een ingeleende. Deze keuze moet niet worden beïnvloed door de rechtspositie van degene die het werk verricht en betrokken raakt bij een bedrijfsongeval of anderszins schade oploopt.
Steeds hetzelfde probleem: te weinig inspanning om ongevallen te voorkomen
In de drie recente uitspraken – twee van de rechtbank, één van het hof – komt hetzelfde patroon terug: de werkplek was onveilig en de opdrachtgever of hoofdaannemer had niet genoeg gedaan om dat te voorkomen. De rechter is duidelijk: zodra iemand onder jouw verantwoordelijkheid werkt, ook zonder arbeidscontract, heb jij een wettelijke zorgplicht.
Actuele rechtspraak
Schilder wist van houtrot, maar viel toch (ECLI:NL:RBNHO:2025:5191)
Een schilder kreeg van een aannemer de opdracht om op de begane grond te schilderen. Toch klom hij met een ladder naar het balkon, trok zich op aan een houten spijl, en viel toen die afbrak. Zijn kaak en beide polsen braken. De aannemer vond dat het de eigen schuld van de schilder was: hij hoefde daar immers niet te werken en hij was ervan op de hoogte dat er sprake van houtrot was.
Toch oordeelde de rechter: de aannemer had moeten waarschuwen én maatregelen moeten treffen. Ook al had de schilder misschien beter moeten weten, hij werkte in opdracht, op de locatie en met materiaal van de aannemer, waardoor de zorgplicht blijft gelden.
Metaalbewerker verliest duim (ECLI:NL:RBZWB:2025:3276)
Een Poolse metaalbewerker werkte al jaren via een andere onderneming bij een metaalbedrijf. Toen hij een zware stalen schijf met een hefmagneet gebruikte, viel de last los. Hij stond op een container om beter zicht te hebben, viel, en zijn duim moest worden geamputeerd.
De inlener verweerde zich: de metaalbewerker was ervaren, kreeg veiligheidsinstructies en er was toezicht. Maar de rechter vond die maatregelen te algemeen en onvoldoende concreet. De werkgever had onvoldoende toezicht gehouden en risicovol gedrag onvoldoende gecorrigeerd. Dat is een schending van de zorgplicht. De exacte hoogte van de schade was nog niet vast te stellen, dus kent de rechter een voorschot van € 13.000 aan smartengeld en € 5.000 aan materiële schadevergoeding toe.
Betonvlechter valt zes meter door een steiger (ECLI:NL:GHDHA:2025:483)
Een zelfstandig betonvlechter werkte op een bouwplaats in opdracht van een onderaannemer. Hij viel door een open trapgat in een gevelsteiger. Zowel de hoofdaannemer als de onderaannemer werd aansprakelijk gehouden.
Het hof wees 90% van de aansprakelijkheid toe aan de hoofdaannemer. Die had de dag vóór de bouwvak moeten controleren of de steiger veilig was of de risico’s duidelijk moeten communiceren. Dat was niet gebeurd. De onderaannemer kreeg 10% van de aansprakelijkheid: ook hij had moeten controleren of de werkplek veilig was.
Wat kun je hier als werkgever/opdrachtgever van leren?
Zodra je iemand op jouw werkplek laat werken – of dat nu een werknemer, ingehuurde kracht of zzp’er is – ben jij (mede)verantwoordelijk voor een veilige werkomgeving. Dat betekent:
- Geef heldere, concrete instructies, vooral bij risicovol werk
- Houd actief toezicht: controleer of regels in de praktijk worden nageleefd
- Wijs expliciet op specifieke gevaren, zoals houtrot, open gaten of zware lasten
- Ga niet uit van ervaring of ‘eigen verantwoordelijkheid’ van de werker
Waarom dit belangrijk is?
De rechter stelt steeds strengere eisen aan werkgevers, aannemers en opdrachtgevers. Papieren maatregelen zoals een RI&E zijn níet voldoende als er geen concreet toezicht en geen duidelijke instructie is.
Of het nu een werknemer, uitzendkracht of zzp’er betreft: als jij bepaalt waar, wanneer en hoe iemand werkt, ben jij verantwoordelijk voor diens veiligheid. Doe je dat niet? Dan kun je aansprakelijk zijn voor de schade en die kan fors oplopen.
Weet je niet zeker of je voldoet aan je zorgplicht als opdrachtgever of werkgever? Neem contact met ons op voor praktisch advies, een second opinion of hulp bij het opstellen van duidelijke veiligheidsrichtlijnen.
Reageren/vragen/contact:
Wilfred Groustra groustra@ungernolet.nl
Dyon Zandbergen zandbergen@ungernolet.nl